Surinaams gebouw in Tilburg bestaat honderd jaar
De houten kapel op het terrein van het Peerke Donders Park bestaat honderd jaar. Op zaterdag 28 oktober 2023 was het precies een eeuw geleden dat dit bijzondere gebouw werd ingezegend. Voor Tilburg en voor Nederland is de kapel uniek erfgoed omdat het ‘t enige gebouw is dat is geïnspireerd op de Surinaamse bouwstijl.
Het eeuwfeest werd gevierd op vrijdag 27 oktober en zaterdag 28 oktober. Op beide dagen was er een Heilige Mis. Zaterdag waren er ook rondleidingen in meerdere talen en was er een uitvoering van de Missa Petrus Donders. Het multiculturele karakter van de jubileumviering werd onderstreept met Surinaamse pasteitjes en Brabantse worstenbroodjes.
De kapel maakt deel uit van het historische complex dat in de eerste decennia van de vorige eeuw in Tilburg-Noord is gegroeid. Dat leverde veel elementen op die nu uitgesproken Tilburgs erfgoed zijn. Het geboortehuisje bijvoorbeeld stelt de Tilburgers van nu in staat zich een getrouw beeld te vormen van hoe de voorouders van veel Tilburgers ooit leefden. Zoiets zie je doorgaans alleen in openluchtmusea. Maar het Peerke Donders Park is geen openluchtmuseum. Er gebeurt daar heel erg veel. De viering van honderd jaar kapel is daar een voorbeeld van.
Onderdak voor pelgrims
De kapel kwam er om spiritueel onderdak te verlenen aan de grote aantallen pelgrims die de geboorteplek van Peerke Donders bezochten. Het volledig houten gebouw is een ontwerp van de Tilburgse architect Jos Donders (1867-1960). Hij ontwierp een enorm aantal verschillende gebouwen, van boerderijen tot winkels, cafés, arbeiders- én fabrikantenwoningen. Behalve de Peerke Donderskapel kent Tilburg nóg een uniek bouwwerk van zijn hand, namelijk de toren van de Heikesekerk (1895). Een paar andere kenmerkende gebouwen van Jos Donders: de Melkfabriek aan het Wilhelminapark, Café De Roode Haan aan het Wilhelminapark en Huize Nazareth. Met andere woorden: de Peerke Donderskapel bevindt zich in een illuster Tilburgs gezelschap.
De Surinaamse stijl van de Peerke Donderskapel zie je vooral terug in het gebruik van de opvallend lange, wit geschilderde planken aan de buitenkant. De woningen in de schitterende binnenstad van Paramaribo, werelderfgoed, zijn allemaal zo gebouwd. Nu nog steeds tekent de gekozen stijl voor de relatie tussen Tilburg, Suriname en de Surinaamse gemeenschap in Tilburg. Vóór de kapel en het geboortehuisje wappert altijd de Surinaamse vlag, hetgeen uitzonderlijk is. Dat eerbetoon aan Suriname zie je vrijwel nergens anders.
Kleurrijk schilderij
De kapel werd gebouwd als een noodkapel. Het was de bedoeling op termijn de kapel te vervangen door een kerk, maar dat is er als gevolg van alle ontwikkelingen nooit van gekomen. De soberte is vooral in het interieur goed te zien. Juist daardoor valt het geschilderde portret van Peerke Donders boven het altaar zo op. Er hing eerst een ander schilderij. Dat werd onder de duizenden bezoekers verloot. De Stichting Petrus Donders Tilburg zou nog steeds heel graag willen weten waar het nu is. Het huidige schilderij werd in 1925 geschilderd door de in zijn tijd beroemde Roermondse schilder Albin Windhausen. Van dit schilderij wordt gezegd dat het de meest sprekende voorstelling is van Peerke Donders.
Foto hierboven: Zicht op de achterzijde van de kapel met daarnaast het geboortehuisje. De pomp bij de Peerke Dondersput maakt het beeld compleet. Het geheel is uniek Tilburgs erfgoed.
Foto: Stichting Petrus Donders Tilburg.
Foto top: Het sobere interieur van de kapel. Boven het altaar het kleurrijke schilderij van Peerke Donders, dat naar men zegt de beste gelijkenis toont van de bekendste Tilburger. Foto: Stichting Petrus Donders Tilburg.
Recente reacties